1392/8/25 شنبه آغاز هفته كتاب جمهوري اسلامي ايران؛ تجربه اي رو به رشد و ماندگار هفته كتاب در جمهوري اسلامي ايران از سال ها پيش نامگذاري شده و شايد به اين دليل كه ماهيت انقلاب اسلامي كشورمان، ماهيتي فرهنگي است، مسئولان اين حوزه به جد در پي برگزاري آبرومند اين هفته هستند. مطابق تجربه سال هاي گذشته، فعاليت هاي مختلفي در عرصه فرهنگي در داخل و خارج از كشورمان توسط نهادهاي فرهنگي انجام شده است و بازخواني روند گراميداشت هفته كتاب در ايران نشان دهنده اهتمام بخش هاي مختلف فرهنگي براي نهادينه كردن كتابخواني در كشورمان است. گزارش پيش رو به اين موضوع اختصاص دارد و به بررسي برگزاري هفته كتاب خواهد پرداخت.

اگر امروز در اين كشور كسي يك قصه
درست كند دو درجه هم پايين تر
از بينوايان باشد ،
بنده حاضرم صد بار از او تشكر كنم ؛
امّا همين را هم متاسفانه نداريم !

در نشست مسئولين ستادي اداره كل كتابخانه هاي عمومي استان روز شمار برنامه هاي هفته كتاب استان اعلام شد.

به گزارش روابط عمومي اداره كل كتابخانه هاي عمومي استان خراسان رضوي، امير الله شمقدري مديركل كتابخانه هاي عمومي استان ضمن اعلام روز شمار برنامه هاي هفته كتاب اداره كل كتابخانه هاي عمومي استان گفت : امسال كه تقارن ماه محرم با بيست و يكمين دوره بزرگداشت مقام كتابداران كتابخانه هاي عمومي  و نهضت مطالعه مفيد مي باشد اين نكوداشت بايد بگونه اي برگزار شود تا در حفظ مقام و جايگاه كتابداران و هرچه بهتر برگزاري اين مراسم تلاش گردد.

شمقدري ادامه داد توجه به جايگاه كتابداران كتابخانه هاي عمومي مي تواند تحولي شگرف در ميزان جذب مخاطبين  و افزايش مطالعه مفيد را زمينه سازي كند .

گفتني است در ميان روز شمار برنامه هاي اعلام شده هفته كتاب كه از 25 آبانماه سال جاري به مدت يك هفته تا 2 آذر ماه به طول مي انجامد به برنامه تجديد ميثاق با شهيدان، برگزاري همايش بيست و يكمين دوره بزرگداشت مقام كتابداران كتابخانه هاي عمومي و نهضت مطالعه مفيد، تجليل از خبرنگاران، افتتاح ايستگاه هاي مطالعه، ديدار با علما، بازديد مسئولين از كتابخانه هاي عمومي استان، سخنراني در حوزه مطالعه و كتابخواني قبل از خطبه هاي نمازعبادي و سياسي نماز جمعه و افتتاح كتابخانه تخصصي تازه تاسيس دكتر حري اشاره كرد .

دين مبين اسلام و کلام‌­الله مجيد برای مطالعه و کتابخوانی و کسب علم ارزش و اعتبار خاصی قائل شده است. اهميت کتابخوانی در اسلام به‌قدری است که معجزه پيامبر اکرم (ص) از نوع کتاب است و در اين کتاب مقدس هم اولين آياتی که بر پيامبر (ص) نازل شده با امر به خواندن و الفاظ کتاب، قلم، و علم توأم شده است. اهميت کتاب و کتابخوانی و عظمت و شرافت کتاب در اسلام تا حدی است که خداوند متعال به قلم و به آنچه می‌نويسد، قسم ياد می‌کند. هدف اين پژوهش، بررسی جايگاه، معنا، و مفهوم کتاب و کتابخوانی از منظر قرآن کريم، دين مبين اسلام، پيامبر اسلام(ص)، و ائمه اطهار(ع) است. همچنين نقش کتاب در هدايت، رستگاری، و پيشرفت علمی و فرهنگی انسان­ها و جامعه بشری مورد بحث و بررسی قرار می‌گيرد. اين مطالعه به روش کتابخانه‌ای و از طريق تحليل محتوای کلام الله مجيد، احاديث، و ساير متون موجود انجام گرفته است. قرآن کريم در مورد «کتاب» معانی اصطلاحی مختلفی را اطلاق کرده است: الف) کتب شرايع دين، ب) کتبی که اعمال بندگان را ثبت و ضبط می‌کند، و ج) کتبی که جزئيات نظام هستی و حوادث واقعه را ثبت و ضبط می‌کند. هم در قرآن و هم در روايات و گفتار بزرگان بر نقش سازنده کتاب و کتابخوانی در رشد و تعالی فکری و اجتماعی انسان­ها با تأکيد فراوان اشاره شده است. به­طوري­که، در يک تقسيم‌بندی جالب، جوامع بشری را به دو قسمت جوامع دارای کتاب و جوامع بدون کتاب تقسيم می‌کند. همچنين، قرآن و روايات، کتاب و کتابخوانی را وسيله‌ای برای حفظ و سازماندهی و انتقال ذخاير فرهنگی و علمی به نسل‌های آينده دانسته بر تأثيرات معنوی و اخروی مطالعه و به ميراث گذاشتن دانش برای آيندگان اشارات فراوان می‌کند. قرآن کريم، به سبب اينکه برای علم و دانش و کسب علم و تفکر در پديده‌های جهان هستی اهميت خاصی قائل شده است، به تبع آن، برای دانشمندان و علمای دين و دانش هم فضيلت و اعتبار خاصی قائل شده و ويژگی مهم علم و دانش را، دوام و ماندگاری منافع آن هم در اين دنيا و هم در آخرت برای افراد دانسته است. به­طوري­که، در روايات و احاديث هم عالمان بر عابدان برتری دارند؛ چون منافع عبادت فقط شامل شخص عابد است ولی منافع علم هم شامل عالم و هم شامل ساير افراد می شود. به‌طوري­که، در قرآن و اسلام، کتاب و کتابخوانی از جايگاهی بس عظيم برخوردار است. بررسی آماری محتوای کلام ‌الله مجيد نشان داد که واژه کتاب به اشکال مختلف 255 بار، واژه علم 582 بار، واژه قلم 2 بار، و واژه اقرأ 3 بار در قرآن تکرار شده است. در نتيجه مطالعه و کتابخوانی و تحصيل علم و دانش از فرايض بسيار مؤکد در دين مبين اسلام، قرآن کريم و احاديث و گفتار بزرگان دانش است. به همين سبب توجه به بسترسازی‌های لازم و ايجاد مراکز کتابخوانی و کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی و ترويج فرهنگ مطالعه از راه­های مختلف لازم و ضروری است

بیست ویکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران

25الی 2آذر1392

قیام مقدس و پرشکوه امام حسین(ع)ریشه در انحراف هاى بـنیادى و اساسى در جـامعه اسلامى داشت. این انحراف ها زائیده انحراف حکومت اسلامى از مسیر اصلى خود از سقیفه به بـعد بـود. که پس از شهادت على(ع)کلا بـه دست سلسله سفیانى و حزب ضد اسلامى اموى افتاد. بـه گواهى اسناد تاریخى, سران این حزب هیچ اعتقادى بـه اسلام و اصول آن نداشتند(1). و ظهور اسلام و به قدرت رسیدن پیامبر اسلام(ص)را, جلوه اى از پیروزى تـیره بـنى هاشم بـر تـیره بـنى امیه, در جریان کشمکش قبیلگى در درون طایفه بـزرگ قریش مى دانستند(2). و بـا یک حـرکت خـزنده, بـه تـدریج در پـوشش اسـلام بـه مناصب کلیدى دسـت یافتند() و سرانجـام از سال چهلم هجـرى, حکومت اسلامى و سرنوشت و مقدرات امت اسلامى به دست این حزب افتاد و پس از بیست سال حکومت معاویه, و بـه دنبـال مرگ وى, پـسرش یزید بـه قدرت رسید که اوج انحراف بـنیادى, و جلوه اى آشکار از ظهور ((جاهلیت نو)) در پوشش ظاهرى اسلام بود(3).امام حـسـین(ع)نمى تـوانسـت در بـرابـر چـنین فاجـعه اى سکوت کند و احساس وظیفه مى کرد که در بـرابـر این وضع, اعتـراض و مخالفت کند. سخنان, نامه ها و سایر اسنادى که از امام حسین(ع)به دسـت ما رسـیده, بـه روشنى گویاى این مطلب اسـت. این اسناد بـیانگر آن است که از نظر امام, پـیشوا و رهبـر مسلمانان شـرائط و ویژگى هایى دارد که امویان فـاقـد آنها بـودند و اسـاس انحراف ها و گمراهیها این بود که عناصر فاسد و غیر لایق, تکیه بر مسند خلافت اسلامى و جایگاه والاى پـیامبـر زده بـودند و حاکمیت و زمامدارى آنها, آثار و نتائج بـسیار تلخ و ویرانگرى بـه دنبـال آورده بود.
چـند نمونه از تـاءکیدهاى امام در این بـاره یادآورى مى شـود:
ویژگى هاى پیشواى مسلمانان

1 - در نخستین روزهایى که امام حسین(ع)در مدینه, بـراى بـیعت جهت یزید, در فشار بود, در پاسخ ولید که پیشنهاد
بیعت بـا یزید را مطرح کرد, فـرمود: اینک که مسـلمانان بـه فـرمانروایى مانند یزید گرفتار شده اند, باید فاتحه اسلام را خواند(4).
2 - امام ضمن پاسخ نامه هاى کوفیان, نوشت:
... امام و پیشواى مسلمانان کسـى اسـت که بـه کتـاب خـدا عمل نموده راه قسط و عدل را در پـیش گیرد و از حـق پـیروى کرده بـا تمام وجود خویش مطیع فرمان خدا باشد(5).
3 - امام حـسـین(ع)هنگام عزیمت بـه سـوى عراق در منزلى بـنام ((بیضه)) خطاب به ((حر)) خطبه اى ایراد کرد و طى آن انگیزه قیام خود را چنین شرح داد:
((مردم! پـیامبـر خدا(ص)فرمود: هر مسلمانى بـا حکومت ستـمگرى مواجـه گردد که حـرام خدا را حـلال شمرده و پـیمان الهى را درهم مى شکند, بـا سنت و قانون پـیامبـر از در مخالفت درآمده در میان بـندگان خـدا راه گناه و معصـیت و تـجـاوزگرى و دشـمنى در پـیش مى گیرد, ولى او در مقابـل چنین حکومتى, بـا عمل و یا بـا گفتار اظهار مخالفت نکند, بـرخـداوند است که آن فرد(ساکت)را بـه کیفر همان ستمگر(آتش جهنم)محکوم سازد.
مردم! آگاه باشید اینان(بنى امیه)اطاعت خدا را ترک و پیروى از شیطان را بـر خود فرض نموده اند, فساد را تـرویج و حدود الهى را تعطیل نموده فى را(که مخصوص بـه خـاندان پـیامبـر است)بـه خـود اختصاص داده اند و من بـه هدایت و رهبـرى جامعه مسلمانان و قیام بـر ضد این همه فساد و مفسدین که دین جدم را تغییر داده اند, از دیگران شایسته ترم ...)) (6).
حاکمیت بـنى امیه که امام در این سخنان بـه گوشه هایى از آثـار سوء آن اشاره نموده, در شوون مختـلف جامعه اسلامى اثر گذاشتـه و فساد و آلودگى و گمراهى را گستـرده و عمومى ساخـتـه بـود. امام حسین(ع)در موارد متعددى انگشت روى این عواقب سوء گذاشتـه و بـه مردم هشـدار داده اسـت کـه بـه چـند نمـونه آن اشـاره مـى شـود:
محو سنتها و رواج بدعتها

آن حـضرت پـس از ورود بـه مکه, نامه اى بـه سران قبـائل بـصره فرستاد و طى آن چنین نوشت:
((...اینک پیک خود را بـا این نامه بـه سوى شما مى فرستم, شما را به کتاب خدا و سنت پیامبـر دعوت مى کنم, زیرا در شرائطى قرار گرفته ایم که سنت پیامبر به کلى از بین رفته و بـدعتها زنده شده است, اگر سخـن مرا بـشنوید, شما را بـه راه راسـت هدایت خـواهم کرد...)) (7). دیگر به حق عمل نمى شود.
حسین بـن على(ع)در راه عراق در منزلى بـه نام ((ذى حـسم)) در میان یاران خود بـه پـا خـاست و خـطبـه اى بـدین شرح ایراد نمود:
پـیشامدها همین است که مى بـینید, جـدا اوضاع زمان دگرگون شده زشتیها آشکار و نیکیها و فضیلتها از محیط ما رخت بر بسته است و از فضیلتها جز اندکى مانند قطرات تـه مانده ظرف آب بـاقى نمانده است. مردم در زندگى پست و ذلتبارى به سر مى بـرند و صحنه زندگى, همچون چراگاهى سنگلاخ, و کم علف, به جایگاه سخت و دشوارى تبـدیل شده است.
آیا نمى بینید که دیگر بـه حق عمل نمى شود, و از بـاطل خوددارى نمى شود؟! در چـنین وضعى جـا دارد که شخص بـا ایمان(از جـان خود گذشتـه)مشتـاق دیدار پـروردگار بـاشد. در چنین محیط ذلتـبـار و آلوده اى, مرگ را جـز سعادت; و زندگى بـا ستـمگران را جـز رنج و آزردگى و ملال نمى دانم...)) (8).
مسخ هویت دینى مردم

حاکمیت زمامداران اموى و اجراى سیاست هاى ضد اسلامى توسط آنان, هویت دینى مردم را مسخ کرده ارزشهاى معنوى را در جامعه از بـین برده بود. امام در دنباله سخنان خود در منزل ((ذى حسم)) فرمود:
((...مردم بندگان دنیایند, دین بـه صورت ظاهرى و در حد حرف و سخن در زبـانشان مطرح مى شود, تا زمانى که معاش و زندگى مادیشان رونق دارد, در اطراف دین گـرد مىآیند, اما زمانى کـه بـا بـلا و گرفتارى آزمایش شوند, دینداران در اقلیت هستند.
پیام جاوید قیام امام حسین(ع)

پیام قیام با شکوه سیدالشهداء(ع)منحصر به آن زمان نیست, بلکه این پـیام پـیامى جاوید و ابـدى است و فراتـر از محدوده زمان و مکان است, هرجا و در هر جامعه اى که به حق عمل نشود, و از بـاطل خوددارى نشود, بدعتها زنده, و سنتها نابـود شود, هرجا که احکام خدا تغییر و تحریف یابد و حاکمان و زمامداران بـا زور و ستمگرى بـا مردم رفتـار کنند, در هر جـامعـه اى که ویژگى هاى جـاهلیت را داشته باشد آن جامعه, جامعه اى یزیدى بـوده, و مبـارزه و مخالفت بـا مفاسد و آلودگى ها و آمران و عاملان آنها, کارى حـسینى خواهد بود

حرف هاي ما هنوز ناتمام

 تا نگاه مي كني:

                                                وقت رفتن است

باز هم همان حكايت هميشگي!

پيش از آنكه باخبر شوي

لحظه عزيمت تو ناگزير مي شود

آي....

اي دريغ و و حسرت هميشگي!

ناگهان چقدر زود دير مي شود!